نوعی فرآورده نساجی سنتی است که به کمک دستگاه بافندگی چهار وردی تولید می شود. از جمله خصوصیات این رشته از صنایع دستی این است، که اولا کلیه مراحل سه گانه بافندگی (ایجاد دهنه کار، پودگذاری و دفتین زدن) با حرکات دست و پا انجام می شود. دوما امکان استفاده از پودهای رنگی به میزان نامحدود و همچنین تنوع طرح بافت با در اختیار داشتن و کنترل حرکات وردها میسر می شود.
در گذشته صنایع دستی؛ بدون آنکه کسی اطلاعات و آگاهی درباره آنها به جامعه بدهد، به عنوان بخشی از زندگی روزمره استفاده و از نسلی به نسل بعد منتقل می شد. در روند تکاملی صنایع دستی غالبا مشاهده می شود که این صنایع در تقابل با صنایع جدید، از مبانی و ریشه سنتی خود فاصله گرفته و دستخوش تغییرات دنیای مدرن شده اند. رشته حوله بافی نیز همچون رشته های دیگر صنایع دستی از این قاعده جدا نبوده و از نظر حجم تولید و مصرف بسیار محدود، کم تعداد و منحصر به فرد شده است. بر اساس مستندات تاریخی، این رشته از معروف ترین دستبافته ها و پارچه های پنبه ای و ابریشمی تولید شده در ایالت قهستان قدیم در قرون اولیه اسلامی فراوان یاد شده است.
حوله بافی تنها در هر شهری بافته می شد و در گذشته در هر طایفه ای، یک نفر به این کار مشغول بود که نه تنها در این زمینه مایحتاج خود و خانواده خویش را تامین می کردند، بلکه در اقتصاد خانواده هم نقش قابل ملاحظه ای داشتند. این رشته را به اشتباه حوله بافی نامیدند، چون علاوه بر مصرف حوله حمام که جاذب رطوبتی خوبی است، در موارد دیگری از جمله سفره، لباس، چادر شب ، شال و غیره نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
کارآفرینی و توسعه اقتصادی با احیای هنر حوله بافی
بافت حوله سنتی در خراسان جنوبی، با اصالتی به قدمت قرن‌ها و همانند گذشته با دستگاههای سنتی دو یا چهار وردی و ابزار کار ساده انجام میشود و هنر دست بانوان روستاهاست. کسب درآمد برای اهالی روستا که اقتصاد و معیشتشان به دلیل خشکسالی به خطر افتاده بود انگیزهای برای گسترش هر چه بیشتر و رشد کارگاههای پارچه بافی سنتی است. با اوج گرفتن این عزم همگانی و شرکت در نمایشگاههای ملی، پارچه بافی سنتی یا توبافی از پستو و انبار روستا بیرون آمد تا به عنوان هنر و صنایع‌دستی ملی ثبت گردد.
