در نقاط مختلف بسته به وضع آب و هوایی منطقه از اوایل مهرماه تا دهه اول آبان ماه آبیاری زعفران شروع می گردد. با توجه به اینکه عمل آبیاری باعث تحریک گیاه شده و گیاه زعفران را از خواب بیدار می کند، آب اول باید خیلی با دقت و حساسیت خاصی انجام گیرد تا برداشت زعفران با اشکال مواجه نشود. معمولاً مزارع زعفران ۵ بار در سال آبیاری می شوند.
آب اول (بار آب ): درمناطق سردسیر در اوایل مهر انجام می شود و عمل سله شکنی پس از این آبیاری انجام می شود و سه هفته بعد گل ها نمودار می شوند.
آب دوم (زاج آب ): معمولاً ۴۰ روز پس از آبیاری اول اتفاق می افتد. از ضروریات این آبیاری این است که قبل از آن می باید در حدود ۱۰۰ کیلوگرم کود اوره در هکتار برای افزایش رشد رویشی در مزرعه پخش و سپس آبیاری کنیم.
- دو آبیاری فوق در توسعه ریشه های پیاز زعفران و رسانیدن غذا به آنها و رشد و نمو گیاه و درشت کردن پیاز دختر بسیار مهم اند.
آب سوم: در اثر رطوبت زمستانه علف های هرز در مزرعه می رویند. لذا در اوایل اسفند آبیاری سوم انجام می شود که عملیات وجین را آسانتر می کند. به همین دلیل به آبیاری وجین معروف است.
آب چهارم: این آب که تا اواخر اسفند ماه داده می شود اهمیت بالایی دارد ،برای حفظ رطوبت پیاز در خاک مهم است و درشتی پیاز دختر را حفظ می کند. در سال های مرطوب و در نقاط سردسیر به همین چهار آب بسنده می شود.
آب پنجم(زرد آب ):این آب که قبل از زرد شدن برگ های زعفران صورت می گیرد، آخرین آبیاری زعفران به حساب می آید و معمولاً در فروردین ماه صورت می گیرد.
زعفران گیاه قانعی است و با مصرف مقدار کمی از کودها محصول کافی به بار می آورد. بنابراین کشاورزانی که به مقدار زیاد از کودهای شیمیایی به خصوص کود فسفاته استفاده می کنند، خاک خود را مسموم و از حاصل خیزی می اندازند. تجزیه خاک در آزمایشگاه راه شما را برای کوددهی صحیح روشن می کند. در ایران بسته به جنس زمین و عادات زارعین از۲۰ تا ۸۰ تن کود گاوی پوسیده در هکتار مصرف می گردد. افزایش عملکرد گیاه زعفران در رابطه با نسبت کربن به ازت خاک واکنش بسیار مثبتی را نشان می دهد. بنابراین درمصرف ازت و کودهای آلی باید دقت کافی داشت. زیرا مصرف بیش از حد کودهای ازته باعث برهم زدن نسبت کربن به ازت خاک گردیده و عملکرد زعفران کاهش می یابد. خاک های کلسیم دار جهت رشد زعفران بسیار مناسبند و کودهای دامی به دلیل پتاسیم زیاد جهت رفع احتیاجات این گیاه استفاده می گردد. همچنین خاک های بسیار حاصلخیز به دلیل افزایش رشد سبزینه ای برای کشت زعفران مناسب نیستند.مصرف کود حیوانی منافع دیگری هم دارد که عبارتند از:
- ۱- مقاومت گیاه زعفران در مقابل یخ زدگی پیازها در زمستان خیلی بیشتر می شود.
- ۲- کود حیوانی رطوبت خاک را نگه می دارد؛ لذا گیاه در مقابل خشکسالی بهتر مقاومت می کند.
- .۳- پیاز از گرمای تابستان در زیر خاک کمتر صدمه می خورد.
سله شکنی از عملیات مهم مرحله داشت می باشد و لازم است پس از آبیاری و به محض گاو رو شدن زمین مزرعه به نحوی که پیازها صدمه نبیند، سله شکنی انجام گردد. عمق سله شکنی نباید از۵ تا ۸ سانتی متر بیشتر باشد.سله شکنی باعث می شود که گل ها به آسانی از خاک بیرون آمده و کود حیوانی با لایه سطح خاک مخلوط گردد. چنانچه عمل سله شکنی با تأخیر انجام گردد جوانه گل ها خود را به سطح خاک رسانده و سله شکنی موجب قطع آن ها می گردد.
۴-وجین و مبارزه با علف های هرز
علف های هرز از طریق رقابت با گیاه از نظر جذب آب، مواد غذایی و نور خورشید سبب کاهش محصول می شوند. برای از بین بردن علف های هرز شیوه های زیادی وجود دارد. اما معمولاً از ترکیب دو یا چند روش نتیجه مناسب تری به دست می آید. با علف های هرز به روش های مکانیکی، زراعی، بیولوژیکی و شیمیایی مبارزه می کنند. اما در زراعت زعفران روش مکانیکی به ویژه وجین متداول است و روش شیمیایی با توجه به خواب تابستانی زعفران با سموم کم خطر عملی می باشد.با توجه به این که بوته زعفران ضعیف، کوتاه و ظریف است، وجین از اهمیت بسیاری برخوردار است. زیرا چنانچه زمین کشت از وجود علف های هرز پاک نشود، پس از مدتی تمام مزرعه را پوشانده و نابودی آن ها به سختی امکان پذیر خواهد بود. بنابراین در پنج ماه بهار و تابستان که پیاز زعفران دوره استراحت تابستانی خود را می گذراند، می توان با استفاده از وسایل دستی و ماشینی به راحتی علف های هرز را از بین برد. کشاورزان از بردن ماشین آلات سنگین به داخل زمین خودداری کنند، زیرا این وسایل باعث کوبیدگی سطح خاک می شود.اولین وجین بعد از برداشت گل ها و آبیاری دوم انجام می گردد تا علف های هرز از بین رفته و فاصله بین ردیف های کاشت که در اثر رفت و آمد افراد گل چین فشرده شده است، کولیده شده و نرم گردد.وجین دوم در صورت ضرورت به فاصله یک ماه از وجین اول جهت جلوگیری از استقرار علف های هرز زمستانه و عمل وجین های بعدی بنا به ضرورت در بهار و تابستان انجام می گردد.
دیدگاه بگذارید